Dziś jest wtorek 19 marca 2024, imieniny: Józefa i Bogdana

WaterProtect –  naukowcy w walce z zanieczyszczeniem azotanowym wód

Zagrożenie dla ujęć wody pitnej, a tym samym dla zdrowia ludzi, degradacja biologiczna jezior i rzek – to najbardziej niebezpieczne efekty zanieczyszczenia związkami azotu na terenach rolniczych. Hydrogeolodzy z Państwowego Instytutu Geologicznego – Państwowego Instytutu Badawczego (PIG-PIB) wraz z partnerami z Instytutu Technologiczno-Przyrodniczego oraz Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie zajmują się ochroną zasobów wody na takich obszarach. Innowacyjne narzędzia wspierające ochronę wód na terenach rolniczych (WATERPROTECT – innovative tools enabling drinking WATER PROTECTion in rural and urban environments) to projekt finansowany z funduszy unijnych w ramach programu Horyzont 2020. Jego uczestnicy mają wypracować najlepsze sposoby ochrony i gospodarowania zasobami wody na terenach intensywnie użytkowanych rolniczo, na których stwierdzono zanieczyszczenie wód podziemnych i powierzchniowych związkami azotu lub pestycydami.

Celem projektu jest opracowanie programu działań, które przyniosą poprawę jakości wody, uwzględniającego potrzeby jej wszystkich użytkowników (rolników, producentów żywności, przedsiębiorstw wodno-kanalizacyjnych) oraz instytucji zewnętrznych (inspekcji ochrony środowiska, zarządców wód, administracji samorządowej). Dlatego podstawowym założeniem modelu zarządzania, nad którym pracują naukowcy jest współpraca między różnymi użytkownikami (tzw. zasada Multi Actor Approach). W realizację tego przedsięwzięcia zaangażowanych jest 28 instytucji naukowych z 7 krajów Unii Europejskiej – Danii, Irlandii, Hiszpanii, Rumunii, Włoch, Belgii
i Polski. W każdym kraju wytypowano po jednej zlewni pilotażowej, na której projekt jest realizowany. W Polsce do badań wybrano zlewnię rzeki Gowienicy Miedwiańskiej, położoną na południe od Szczecina. Realizacja projektu przypada na lata 2017-2020. Wsparcia projektowi udzieliły następujące instytucje:
o Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Szczecinie;
o Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Szczecinie;
o Zachodniopomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Barzkowicach;
o Gmina Warnice;
o Gmina Stargard;
o Zakład Wodociągów i Kanalizacji w Szczecinie;
o Wodociągi Zachodniopomorskie.
 

Więcej informacji:

https://geologia.pgi.gov.pl/waterprotect/
www.water-protect.eu
http://www.pgi.gov.pl/aktualnosci/display/10175-pierwsze-warsztaty-projektu-waterprotect.html
http://www.pgi.gov.pl/aktualnosci/display/10098-waterprotect-pig-pib-walczy-z-zanieczyszczeniem-azotanowym.html
https://www.pgi.gov.pl/aktualnosci/display/10548-kolejne-spotkania-w-ramach-projektu-waterprotect.html
https://www.pgi.gov.pl/aktualnosci/display/10572-spotkanie-waterprotect-w-szczecinie.html
https://www.pgi.gov.pl/aktualnosci/display/10748-spotkanie-w-ramach-projektu-waterprotect-w-aalborg.html
https://www.pgi.gov.pl/aktualnosci/display/10922-kolejny-krok-milowy-w-projekcie-waterprotect.html
Relacja TVP1 z Agro Pomerania 2018 - wywiad z dr Anną Kuczyńską z PIG-PIB
Ludzie zaskoczeni tym, co mają w studni. Problem z wodą do picia

Tekst: A. Rudnicki, M. Woźnicka, A. Kuczyńska,
M. Nowakowska, Urszula Czarniecka-Januszczyk

Broszury do pobrania:
Ulotka 1_PL (plik PDF)
Ulotka 2_PL (plik PDF)
Ulotka 3_EN (plik PDF)


Zespół WaterProtect na Barzkowickich Targach Rolnych

Międzynarodowy projekt WaterProtect wkroczył w decydującą fazę realizacji. Po dwóch latach badań i konsultacji społecznych hydrogeolodzy z Instytutu wraz z partnerami z ZUT i ITP przystąpili do opracowania propozycji działań i rekomendacji dla mieszkańców oraz instytucji odpowiedzialnych za gospodarkę wodną, mających na celu osiągnięcie poprawy jakości wód badanej zlewni. Już po raz trzeci zespół Waterprotect wziął udział w największych w Polsce targach rolnych Agropomerania, które odbywają się w Barzkowicach k/Szczecina. Targi są okazją do spotkania z rolnikami oraz zaprezentowania im wyników badań, a także przeprowadzenia warsztatów nt. stosowania dobrych praktyk rolniczych.
W dniu 5 września w oddziale Pomorskim PIG-PIB w Szczecinie odbyło się spotkanie z przedstawicielami instytucji zarządzająco-kontrolnych w obszarze gospodarki wodnej (RZGW, ARMiR, Urząd Gminy Warnice, ZWiK), którym  zaprezentowano wyniki badań oraz wnioski dotyczące stanu środowiska wodnego zlewni Gowienicy Miedwiańskiej. Wychodząc naprzeciw wcześniej formułowanym oczekiwaniom przedstawiono również wykonane w ramach projektu narzędzie informatyczne, umożliwiające dostęp do informacji nt. zlewni za pomocą mobilnej aplikacji. Podczas dyskusji wspólnie rozpatrywano możliwości podjęcia efektywnych działań w celu ograniczenia ładunku azotu w wodach powierzchniowych i podziemnych. Wskazano na bariery uniemożliwiające osiągnięcie oczekiwanego efektu pomimo wiedzy na temat słabego stanu wód oraz podejmowanych działań. Sformułowane wnioski będą zaprezentowane podczas konferencji zamykającej projekt, która planowana jest na marzec przyszłego roku. Po dyskusji zaproszeni goście wzięli udział w wycieczce na terenie zlewni, gdzie mieli okazję obejrzeć punkty badawcze oraz funkcjonujące rozwiązania hydrotechniczne na rzece.

Następnego dnia odbyły się warsztaty dla rolników ze zlewni Gowienicy Miedwiańskiej. Podczas objazdu obszaru badań wspólnie pobrano próbki wód i wykonano terenowe oznaczenia stężenia azotanów w wodach, jak również omówione były sposoby stosowania dobrych praktykach rolniczych (BNPs) w praktyce. Po części terenowej, w ZODR w Barzkowicach odbyła się prezentacja wyników  projektu połączona z dyskusją. Zaproszeni rolnicy aktywnie wypowiadali się nt. problemów dotyczących funkcjonowania zlewni.

Instytut PIG-PIB po raz kolejny był obecny na targach AGROPOMERANIA w Barzkowicach. Podobnie jak w latach ubiegłych stoisko przyciągało wielu odwiedzających. Liczne konkursy stanowiły atrakcję dla najmłodszych, zaś profesjonalne porady dotyczące stosowania praktyk rolniczych wzbudzały zainteresowanie dorosłych. Po raz kolejny była możliwość zbadania stężenia azotanów w próbkach wód pobranych ze studni gospodarskich, które były poddawane badaniom w polowym laboratorium na stoisku PIG-PIB. Obecność instytutu na targach rolnych przyczynia się do budowania świadomości społeczeństwa w zakresie zrównoważonego gospodarowania wodami oraz ochrony środowiska naturalnego.

Tekst: Małgorzata Woźnicka, Urszula Czarniecka-Januszczyk (PIG-PIB)
Zdjęcia: Urszula Czarniecka-Januszczyk, Wojciech Paciura (PIG-PIB)

Niniejsza publikacja odzwierciedla jedynie opinie autorów, a Komisja nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek wykorzystanie informacji, zawartych w publikacji.
Disclaimer: this publication only reflects the authors’ views and the Commission is not responsible for any use that may be made of the information it contains.

Projekt finansowany jest w ramach programu Unii Europejskiej Horyzont 2020 na podstawie umowy nr 727450.
This project has received funding from the European Union’s Horizon 2020 Research and Innovation Programme under grant agreement No. 727450.

 

W galerii zdjęcia ze spotkania, warsztatów dla rolników, a także targów Pomerania.